Kawy
Kawa to jeden z najpopularniejszych napojów na świecie. Jest przyrządzany z palonych, a następnie mielonych ziaren kawowca. Kawę najczęściej podaje się na gorąco, jednak można ją również serwować w wersji z lodem. Kawa jest głównym źródłem kofeiny – to organiczny związek chemiczny, który stymuluje ośrodkowy układ nerwowy. Kawa może powodować uzależnienie fizyczne.
Choć na świecie jest znanych ponad 500 gatunków kawowców, to uprawiane są wyłącznie trzy: coffea arabica (Arabika), coffea canephora (Robusta) oraz coffea liberica (Liberika). Najdroższa kawa na świecie to kawa luwak. Ziarna są zbierane z odchodów łaskuna muzanga.
Kawę można zrobić z ziaren niepalonych (tzw. “kawę zieloną”), palonych bądź zmielonych. Na rynku jest dostępna również kawa rozpuszczalna (liofilizowana bądź suszona przez rozpylanie w gorącym powietrzu).
W przypadku przyrządzania kawy bardzo ważny jest sposób jej parzenia. Do tego celu wykorzystuje się ekspresy do kawy. Zapewniają one powolny przepływ wody pod ciśnieniem. Wśród ekspresów wyróżniamy przelewowe oraz ciśnieniowe (na kapsułki, kolbowe, automatyczne).
Najpopularniejszym rodzajem kawy z ekspresu jest espresso przygotowywane z drobno zmielonych ziaren. Należy je pić w małych filiżankach. Na bazie espresso można przyrządzić inne napoje kawowe takie jak: latte machiatto (efektowna trójwarstwowa 3-warstwowa kawa), caffe latte, flat white, cappuccino, mocha, espresso machiato.
Do zaparzania stosuje się także kawiarki (czajniczki ciśnieniowe). Kultura picia kawy jest rozpowszechniona na całym świecie. Można ją podawać z mlekiem, cukrem, śmietanką czy alkoholem. Popularna jest kawa z kruszonym lodem (kawa mrożona).
Kawę można przyrządzać nie tylko z ziaren kawowca, ale również z korzenia cykorii, nasion konopi czy żołędzi. Kobietom w ciąży oraz osobom starszym jest polecana kawa zbożowa - w Polsce najbardziej znany napój kawowy to Inka.
Poza charakterystycznym smakiem i aromatem kawa wykazuje wpływ na organizm. Ze względu na zawartość kofeiny może zwiększać tętno. Poza tym pita w nadmiernych ilościach wypłukuje wapń. Wśród korzyści prozdrowotnych wymienia się przyspieszenie metabolizmu, pozytywny wpływ na układ krążenia czy polepszenie pamięci krótkotrwałej.
U osób, które często sięgają po mocną kawę (kilka-kilkanaście filiżanek w ciągu dnia), może wpływać na podniesienie cholesterolu.
Na rynku jest dostępna również kawa bezkofeinowa zarówno w formie mielonej, jak i rozpuszczalnej.
Zobacz więcej