Diagnostyka nowotworów

Diagnostyka nowotworów są to badania, które pozwalają stwierdzić lub wykluczyć rozwój nowotworu. Wczesne wykrycie choroby daje większą szansę na jej wyleczenie i powrót pacjenta do zdrowia. Wśród najpopularniejszych badań profilaktycznych, które pozwalają zdiagnozować nowotwór, wymienia się mammografię, cytologię i kolonoskopię. Pierwsze z nich pozwala wykryć nowotwory piersi. Cytologia jest badaniem w kierunku raka szyjki macicy, a kolonoskopia – raka jelita grubego. W profilaktyce nowotworów jelita grubego wykorzystuje się także test na krew utajoną w kale.

Diagnostyka nowotworów opiera się także o markery nowotworowe, czyli substancje chemiczne, które mogą świadczyć o rozwijającym się raku. Należy jednak pamiętać, że ich poziom może rosnąć również w przypadku innych chorób oraz zmian w organizmie takich jak ciąża. W razie podejrzenia nowotworu jelita grubego wykonuje się badanie markerów CEA, a nowotworu wątrobowokomórkowego - AFP. Markery Ca-125 wskazywać mogą na raka jajnika, a Ca 19-9 na nowotwory trzustki i dróg żółciowych. Badanie stężenia PSA we krwi wykonuje się w kierunku raka gruczołu krokowego.

Wiele osób decyduje się także na wykonanie badań genetycznych, określających predyspozycje do zachorowania na konkretne rodzaje nowotworów. Jednym z nich jest badanie w kierunku mutacji w genach BRCA1 i BRCA2, które powiązane są z rakiem jajników i piersi. Z kolei badanie na mutację A148T genu CDKN2A może wskazywać na większe ryzyko rozwoju czerniaka, czyli raka skóry. Mutacje w genach CHEK2 oraz HOXB13 wskazywać mogą na raka prostaty.

Wśród badań diagnostycznych w kierunku nowotworów wymienia się również badanie M2PK, czyli enzymu, którego zwiększony poziom powiązano z nowotworem jelita grubego, a także płuc, nerek i piersi. Diagnostyka nowotworów możliwa jest również w oparciu o badania obrazowe, takie jak RTG czy USG. Prześwietlenie klatki piersiowej służy do diagnozowania nowotworów płuc i śródpiersia. RTG wykorzystywane jest także do wykrywania zmian kostnych. USG to badanie, które może pomóc w diagnostyce nowotworów jamy brzusznej, miednicy, tarczycy, piersi czy narządów moczowo-płciowych.